Jak samodzielnie kontrolować ciśnienie krwi?

Ciśnienie mierzy się metodą, którą w 1895 roku opracował włoski lekarz Scipione Riva-Rocci. Do dziś jego inicjały służą do zapisu wartości ciśnienia (RR). Aparat według pomysłu tego lekarza składał się z nadmuchiwanej opaski gumowej z dołączonym miernikiem - manometrem  rtęciowym.

Obecnie używa się w większości przyrządów elektronicznych z wyświetlaczami cyfrowymi lub wskazówką wychylającą się ze skali. Przy zakupie lepiej dla dokładności pomiaru wybrać aparat, którego mankiet zakłada się na ramię. W sprzedaży są dostępne aparaty domowe zegarowe ze stetoskopem jak również aparaty elektroniczne naramienne i nadgarstkowe. Z racji prostej obsługi bardzo dobrze nadają się do samodzielnego kontrolowania ciśnienia w warunkach domowych.

 Aparat elektroniczny naramienny

 Aparat elektroniczny nadgarstkowy

Aparat zegarowy ze stetoskopem

 Wskazówki do samodzielnej kontroli ciśnienia tętniczego

·  Przed pomiarem odpocznij (5-10 min.), zwłaszcza jeśli wykonywało się jakąś czynność związaną z wysiłkiem fizycznym. Przynajmniej 30 min. przed pomiarem należy unikać palenia tytoniu, obfitych posiłków, picia kawy.

·   Mierzyć zawsze na tym samym ramieniu (pomiędzy prawą a lewą tętnicą mogą istnieć różnice, 10-20 mm Hg, a nawet więcej).

·      Przy pomiarach mieć zawsze taką samą pozycję, najlepiej siedzącą.

·    Podczas pomiaru najlepiej opierać ramię na stole tak, by opaska znajdowała się na wysokości serca, wyniki będą  wówczas mniej zafałszowane.

·   Mankiet aparatu załóż  ciasno na ramię, około 3 cm powyżej zgięcia łokciowego, powinien obejmować 80% obwodu ramienia i zakrywać 2/3 jego długości (zbyt wąski mankiet jest przyczyną zawyżania ciśnienia i odwrotnie).

·   Pompką ręczną lub elektryczną pompuje się, aż ciśnienie w opasce przewyższy skurczowe ciśnienie krwi w tętnicy ramiennej (naczynie zostaje ściśnięte i nie przepływa przez nie krew).

·   Po napompowaniu mankietu od razu spuszczać powietrze w tempie około 10 mm/sek. (dłuższe utrzymywanie zawyża wynik).W przypadku użycia aparatu zegarowego ze stetoskopem, przykładamy słuchawkę do tętnicy ramiennej w zgięciu łokciowym. Pierwsze słyszalne tony odczytujemy z manometru (ciśnienie skurczowe) i ostatnie (ciśnienie rozkurczowe).

·     Przy aparacie elektronicznym (bez słuchawek – łatwiejszy w obsłudze) odpowiedni czujnik jest wbudowany w opaskę. Impulsy z czujnika przekazywane są do wyświetlacza, skąd odczytuje się wynik.

·      Najprostszy w obsłudze jest aparat nadgarstkowy (ale najmniej dokładny).

·      Przy konieczności powtórnego pomiaru, należy odczekać kilka minut.

Na podstawie domowych pomiarów ciśnienia można się przekonać czy leki w wystarczającym stopniu obniżają ciśnienie, jak również czy ich działanie trwa dostatecznie długo. Ponadto pomiar w domu pozwala uniknąć tzw. efektu „białego fartucha” (zwyżki ciśnienia na skutek wizyty u lekarza).

Nie da się określić jednej właściwej dla wszystkich częstotliwości kontroli ciśnienia. Dla zdrowych osób wystarczająca będzie kontrola co 3-6 miesięcy.  Przy czynnikach ryzyka co 1-3 miesiące. Zazwyczaj nie są potrzebne pomiary częstsze, np. codzienne, chyba, że wyraźnie tak zaleci lekarz i jest to konieczne dla właściwej oceny nadciśnienia i ustalenia dawki leku. Zapisane wartości  ciśnienia mierzonego w domu, należy konsultować z lekarzem  prowadzącym i jemu należy pozostawiać decyzję, co do zmiany (lub nie) dotychczasowego leczenia.