Chełmno, do zakochania jeden krok

Chełmno – to 20 tyś. miasto leżące w woj. kujawsko – pomorskim (prawa miejskie w 1233 r.). Malowniczo położone, na wysokiej skarpie, posiada liczne zabytki pochodzące z czasów jego świetności tj. z XIII i XIV w. Stare miasto zawarte w obrębie murów obronnych, zachowanych w  prawie niezmienionym stanie, to przykład szachowniczego, średniowiecznego układu urbanistycznego. Nie bez przyczyny współczesne Chełmno nazywane jest „małym Krakowem” a miłośnicy gotyckiej architektury znajdą je na Europejskim Szlaku Gotyku Ceglanego.   W wyjątkowych zabytkach i historii Chełmna, powiązanej z czasami Zakonu Krzyżackiego, można, tym bardziej, się zakochać, że czuwa nad nim patron – Święty Walentyn, który jak wiemy z miłością ma wiele wspólnego. W kościele farnym p.w. Wniebowzięcia NMP znajdują się relikwie Św. Walentego, przechowywane tutaj od stuleci. Żywy kult tego Świętego, w poprzednich wiekach, z czasem podupadł, by powrócić ponownie wraz z rozpowszechnioną modą na „Walentynki”. Od tego  też czasu Chełmno promuje się również jako „Miasto miłości”, „Miasto zakochanych ”podkreślając to, corocznie obchodzonym 14 –tego lutego, „Walentynkom Chełmińskim”. Wycieczka do Chełmna ma  więc nie tylko walory krajoznawczo-poznawcze ale także daje refleksje na kanwie  naszych uczuć z miłością w tle.

Na prostokątnym rynku w centrum miasta znajduje się gotycko renesansowy ratusz, posiadający wysmukłą wieżę i zegar. Uważany jest za „perłę” architektury renesansowej na Pomorzu. Obecnie mieści się w nim  Muzeum Ziemi Chełmińskiej.

Ekspozycje w Muzeum Ziemi Chełmińskiej

Kościół farny p.w. Wniebowzięcia NMP przy ulicy Franciszkańskiej należy do najstarszych i największych na Pomorzu Wschodnim (XIII / XIV w.). To jedna z piękniejszych budowli gotyckich w Polsce. O randze chełmińskiej Fary świadczy rozmach jej architektury i klasa wyposażenia. Na potężnych filarach można podziwiać galerię jedenastu apostołów, powstałych w XIV w. Wszystkie ołtarze, łącznie 13, powstały w XVII i XVIII w. Wnętrze podzielone jest na trzy nawy o równej wysokości i prawie tej samej szerokości. Do zwiedzenia jest także  60 – cio metrowa wieża, najwyższy punkt widokowy w mieście. Widok z wieży na pierwszym zdjęciu na blogu, przedstawia prostokątny rynek, ratusz, w oddali dolina Wisły.

 Kościół p.w. wniebowzięcie NMP, fara

 Kościół farny

 Nawa główna

 Ołtarz główny

 Prospekt organowy z nawy głównej z 1928 r.

 Nawa boczna z kaplicą Matki Bożej

 Nawa boczna z kaplicą Najświętszego Sakramentu

 Ambona w kształcie przeciętej muszli

Ołtarz św. Walentego z obrazem przedstawiającym scenę  jego ścięcia  i relikwie umieszczone w puszkowym relikwiarzu zawierającym w sobie cząstkę kości czaszki św. Walentego. Relikwiarz ufundowała starościna Działyńska w 1630 r.

Relikwie św. Walentego

Święty Walenty był kapłanem, który poniósł śmierć męczeńską w Rzymie, według tradycji 14 lutego 269 r. Sprzeniewierzył się woli cesarza Klaudiusza II zakazującej zawierania związków małżeńskich, legionistom w wieku 18 - 37 lat, udzielając ślubów zakochanym parom. To przesądziło o jego losie. Wg. innych źródeł był także lekarzem i uzdrawiał chorych. Jego kult szybko rozwinął papież Juliusz I i w połowie IV w. wzniósł nad jego grobem kościół. W 2002 r. przy udziale biskupa Józefa Szamockiego nastąpiła transpozycja kultu św. Walentego, jako patrona małżeństw i zakochanych.

Prośba  do św. Walentego o bezpośrednie wstawiennictwo, do Pana Boga, to większa szansa na miłość by przyszła, a jeśli jest, by trwała zawsze. Przy ołtarzu ze św. relikwiami nabiera to wyjątkowego znaczenia.

   

Do najciekawszych zabytków Chełmna obok Ratusza i Fary należy również dawny cystersko –  benedyktyński zespół klasztorny z przylegającym do niego Kościołem p.w. św. J. Chrzciciela i św. J. Ewangelisty. Powstał w XIII i XIV, zbudowany przez Krzyżaków, rozbudowany w XIX i XIX w. Od XIII w. zamieszkały przez Cysterki, później przez Benedyktynki a od XIX w. przez Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia. Obecnie w obiektach klasztornych siostry zakonne prowadzą Dom Pomocy Społecznej. Siostrom przyświeca hasło Zgromadzenia – „Miłość Jezusa ukrzyżowanego przynagla nas”. Wejście do klasztoru od strony ulicy Dominikańskiej.

  

 Cystersko – benedyktyński zespół klasztorny

Kościół przyklasztorny p.w. Jana Chrzciciela. Ołtarz główny, późno -  barokowy w całości złocony z obrazem głównym Niepokalane Poczęcie NMP

Balustrada empory zakonnej, ornamenty okuciowe i rolwerkowe

Płyta Arnolda Lischora (1275) – gotycka. Najstarszy zabytek płyty nagrobnej na Pomorzu

Na terenie obiektu klasztornego wyodrębniono pomieszczenia zwane „skarbcem”, gdzie przechowywane są pamiątki z działalności zakonu i inne cenne eksponaty religijne.

Fragment ogrodu klasztornego

Park miejski Nowe Planty w Chełmnie powstał w latach 1834 -35, w miejscu dawnych rowów obronnych i ciągnie się wzdłuż dobrze zachowanych w tym miejscu gotyckich murów obronnych

Fragment  murów obronnych

Pięknie odrestaurowany stał się ulubionym miejscem spacerowym. Latem można podziwiać kolorowe dywany kwiatowe. Znajdują się tutaj liczne ławeczki dla zakochanych par. To również   świetne miejsce by zrobić pamiątkowe zdjęcie.

Miniatury zamków krzyżackich na terenie parku potwierdzają potęgę Zakonu Krzyżackiego nierozerwalnie związanego z tym regionem.

Kościół pofranciszkański p.w. św. Jakuba Starszego , Kościół podominikański p.w. św. Piotra i Pawła, wieża ciśnień i inne nie wymienione przeze mnie zabytki Chełmna są również warte poznania. Może czas wyruszyć na wycieczkę, by pozostałe miejsca odkryć samemu.